Een schok gaat door me heen als ik het lees. Mijn levensbestemming krijgt een flinke tik. Met uitpuilende ogen lees ik het in de krant, verwoord bij monde van Aleid Truijens in de Volkskrant…. ‘ICT heeft valse hoop gewekt”. Aleid heeft gelezen in een onderzoeksrapport van PISA, de onderzoeksorganisatie die voor OESO internationaal onderwijsonderzoek verricht. Mijn hele weekend meteen bedorven, mijn hele wereld ingestort. Na het ‘meelezen’ is het er niet beter op geworden.
Ik ga niet bij de pakken neerzitten, en start meteen mijn eigen, met ervaringen onderbouwd, onderzoek op. Tenslotte draai ik mijn hand niet om voor een beetje onderzoek, zo heb ik in het verleden bewezen met mijn `Piskijker´-onderzoek. Interessant is immers te weten wat er nu precies onderzocht is.
Wel: onderzocht is het gebruik van ict in samenhang met leerresultaat. En de eindconclusie is dat het er op lijkt dat hoe meer ict wordt ingezet, hoe lager de leerresultaten worden. Schrikbarend, als je dat afzet tegen de enorme investeringen wereldwijd in ict-middelen.
Nog iets interessants: wie goed heeft leren rekenen en lezen, kan ook digitaal prima uit de voeten (maar andersom is het niet zo). En ook deze is boeiend: zoeken en kopiëren zorgt niet voor kennis (maar dat wisten we toch al?).
Nu schrijft Aleid ook nog in haar uittreksel dat kinderen moeten leren hoe ze computers en internet moeten gebruiken en hoe ze informatie moeten zoeken en beoordelen. Of dat in het rapport staat of dat een eigen toevoeging is van Aleid…
Gelukkig brengt Trouw (uit dezelfde stal als de Volkskrant van Aleid) het bericht iets anders (zie http://www.trouw.nl/tr/nl/4556/Onderwijs/article/detail/4142779/2015/09/15/Slechtere-onderwijsresultaten-door-verkeerd-gebruik-computers.dhtml). Daarom is een eigen speurtocht naar wat er nu precies gezegd is niet verkeerd.
Zo wordt in het rapport bijvoorbeeld ook gesteld dat ‘we’ niet precies weten hoe we technologie moeten toepassen in onderwijs; bovendien stelt men dat er nu geprobeerd wordt techniek van de 21ste eeuw te integreren in een onderwijsstelsel uit de 20ste eeuw.
De Oeso pleit ervoor een betere strategie om de capaciteiten van de leerkrachten te vergroten en creatievere lesmethodes die optimaal gebruik maken van de nieuwe mogelijkheden van computers en internet. Meer aandacht voor interactiviteit, snellere updates van lesmateriaal en samenwerking tussen scholen en docenten. Daar ligt volgens de OESO ook de sleutel. Door docenten niet alleen de nieuwe methodes te laten uitvoeren, maar ze ook te betrekken bij het bedenken ervan ‘kan de belofte van technologie worden ingelost’.
Dat had Aleid gemakshalve maar even vergeten. Oldschool, hè?
Thuis-onderzoek levert heel wat resultaat op. Beide zonen formuleren hun gedachte over de kwaliteit van het genoten onderwijs tot één simpel te begrijpen term: saai. In een vrolijke bui zeggen ze nog wel eens doodsaai, maar meer wordt er niet van gevonden. Een beetje te vergelijken met literatuurrecensie. Eén troost: beide kinderen wordt het gebruik van ict onthouden op school, zodat ik er zeker van kan zijn dat zij een prima ‘oldschool’ opleiding krijgen. Een èchte 2oste eeuws doorregen opleiding. Helaas geen creativiteit (zoals door de OESO voorgesteld), weinig interactiviteit, geen snelle materiaalupdates maar wel boekentassen vol eeuwigheid, en dus moet het goed komen.
Ook mijn kat Wifi is overtuigd van de onzin van ict. Zij wordt geschoold in de harde praktijk van het leven. Een wesp steekt, een libelle laat zich ook niet zomaar het leven benemen, vogels vliegen weg, kikkers zijn glibberig. Mijn beveiligingsinstallatie straft elke poging tot vluchten af met een elektrische schok.
En een laptop is iets waar je voor je genoegen overheen loopt. Leren in de praktijk van het leven; how oldschool is een kattenleven….
Is best goed dat Aleid leest, maar om er met haar kwaliteiten (literatuurrecensente en biografe) nu dit verhaal van te maken, dat is toch wel een beetje gewaagd. Want ik zou het lezen van dit PISA-rapport nu niet meteen scharen onder literatuurbeoordeling. En als je zo’n rapport voor de krant wilt verslaan, Aleid: dan moet je echt nog beter leren lezen: het èchte onderzoek lezen, van de eerste tot de laatste bladzijde…. Zoals je met een biografie niet ophoudt bij het begin!