Mijn kat lacht zich suf, nu ze weet dat er geen maatwerkdiploma komt. Stomme mensen. Je ziet haar denken: kijk naar mij… Ik heb zelfs helemaal geen diploma, en toch heb ik te vreten, krijg ik voldoende lichamelijke beweging, heb ik top-zit- en ligplekken, en krijg ik ook nog massage van die mateloos ongediplomeerde wezens. Ha, ha, ha….
“Kijk mij. Warm zat hier. Niemand die eisen stelt. Als ik wil mag ik er zo af kletteren. Vrije uit- en inloop. Geen prestatie-eisen. Onbeperkt doorstuderen zonder financiële verplichtingen… Wat wil je nog meer, als superslimme Siamees?”
De Onderwijsraad kreeg geruime tijd geleden de vraag onderzoek te doen naar een maatwerkdiploma in het VO. Wel, de heren en dames worden er goed voor betaald, dus dat onderzoek kwam er. Daarna een dik rapport met een advies voor staatssecretaris Dekker: niet doen, zo’n maatwerkdiploma, dat is niet goed voor de transparantie (niemand snapt er dus nog hout van) en het is een degradatie van de diplomawaarde (niemand snapt nergens nog wat van). De staatssecretaris wist niet hoe snel het advies te omarmen: gelukkig, daar bij de Onderwijsraad vinden ze het ook….
Ondertussen snapt een beetje bij-de-tijdse-onderwijzer(-es) er ook niets meer van. Het is deze staatssecretaris die nog niet zo heel lang geleden opperde eens vooruit te kijken naar onderwijs in 2032; hij was er alvast van overtuigd dat het dan anders moest zijn, omdat leerlingen nu klaargestoomd worden voor beroepen die er dan niet meer in die vorm zijn. Even los van de vraag of dat nu zo’n heel slimme gedachte is, als je niet weet waar leerlingen dan wèl voor klaargestoomd worden is het helemaal niet zo raar om na te denken over een maatwerkdiploma. Binnenkort komt de commissie, die onderzoek doet naar dat onderwijs-in-2032 met een voorstel/advies; het zal jullie niet vreemd in de oren klinken dat daar veelvuldig wordt gesproken over o.a. gepersonaliseerd leren (iets waar onze staatssecretaris ook regelmatig over praat).
Logisch nadenkend zou je zeggen: met toename van verschillen in leren (tempo-verschillen, onderwijstijd-per-schooljaar, talenterkenning met bijpassende onderwijsvormen) is het juist helemaal niet zo gek de toetsgekte en diplomamanie eens aan te pakken. Immers: de individuele verschillen zullen toch steeds groter worden (zoals dat ook geldt voor steeds meer diversiteit in beroepen)? Waarom dan niet een diploma dat de kennis en vaardigheid van het individu aantoont? Of de weg inslaan naar een diploma dat alleen de geëiste basiskennis toetst?
Natuurlijk is dat niet van de ene op de andere dag te realiseren. Maar je kunt als fatsoenlijk staatssecretaris van onderwijs n.a.v. bovenstaande (waar hij echt een stimulator van is) niet net doen alsof je neus bloedt. Wie wil stimuleren dat leerlingen in eigen tempo en met eigen talent persoonlijker aanbod krijgen moet vervolgens ook door de zure appel heen bijten; toenemende verschillen = meer verschil in resultaat. Waar zou je hard voor werken als er alleen wordt gekeken naar je laagste niveau (= er wordt niet gekeken naar wat je wel kunt, maar juist naar wat je niet kunt)? Wat wordt dan de exacte betekenis van de term Passend Onderwijs? Wat is de waarde van een diploma als het niet waardeert waar je goed in bent?
Als een leerling in Nederland alleen gewaardeerd mag worden naar de prestaties op zijn laagste niveau wordt in elk geval één ding bereikt: die leerling zal de minst gemotiveerde in de wereld blijven.
Bij Kennisnet kwam onlangs een boek uit met de titel “Scholen om van te leren“. Subtitel: “de consequenties van consequent zijn”. Mij is al duidelijk dat de heer Dekker verzuimd heeft kennis te nemen van het boek. Had hij dat wel gedaan, dan had hij in elk geval de Onderwijsraad gevraagd te onderzoeken wat de gevolgen zullen zijn van het niet invoeren van een maatwerkdiploma. Maar ja: van het Min. van O, C & W en van de Tweede Kamer is bekend dat het beide niet de meeste consequente beleidsfactoren zijn in onderwijsland…
Ondertussen lacht Wifi zich een deuk. Die heeft namelijk geen last van Raden, staatssecretarissen of inconsistente Tweede Kamerleden. Die gaat straks stiekem en stilletjes weer de duisternis in, haar talent van sluipmoordenaar trainend. Alles in het beest is gericht op het gebruik van haar jachttalent. Nee, inderdaad: geen diploma. Maar je kunt beter niet de kikker of de vogel zijn die niet oplet…