De Onderwijsraad heeft het kabinet raad verstrekt. Daar is zo’n raad voor. In zo’n raad zitten allemaal knappe mensen, die genoeg verstand van zaken hebben om raad te geven. En daar vervolgens ook voor worden betaald.
Dit keer heeft de Raad, op verzoek van de regering, “een verkenning uitgebracht over de vraag wat het betekent om de leerling meer centraal te stellen in het onderwijs en waar deze ambitie grenzen ontmoet”. Zie daar: waar de regering verzocht om een ‘verkenning’, heeft de raad er o.a. het volgende over te zeggen, als het gaat om de individuele belangen van de onderwezene tegenover belang van onderwijs: “De raad vindt dat waar het maatschappelijk belang en het individuele belang botsen, het maatschappelijk belang van onderwijs het zwaarst moet wegen.”
Oké, je snapt het al. Het maatschappelijk belang (= het belang van de overheid) telt het zwaarst.
Het gaat om de gedachte die je hebt bij: ‘de leerling centraal’. Wat betekent dat eigenlijk?
Als je een beetje geïnteresseerd bent in de wereld waarin je leeft, dan herken je dìt soort zaken ook: de patiënt centraal, of de reiziger centraal, of de bejaarde centraal…
Centraal stellen is zoiets als: in het midden gezet worden.
Nog veel meer hoor je over ‘de burger centraal’. Politici hebben er de mond vol van. Je wilt niet weten hoe de burger centraal gesteld wordt. De burger kun je inmiddels vergelijken met een hamburger. Hij zit volkomen opgesloten tussen regels; is niet meer dan een koe die gemolken kan worden, door flitspalen, oliebaronnen, belastingdienst, gemeenten (WOZ), en Rutte. Slechts in verkiezingstijd kan de centraal gestelde burger wat ketchup krijgen, voor de rest wordt er geknepen.
De Patiënt centraal… Daar gaat het al niet veel beter mee. Allereerst het struikelblok van het eigen risico; waagt ie het dan toch om te gaan: wachten, wachten, wachten; in wachtkamers moet ie zelf de koffie halen, en als ie geluk heeft wil de dokter er een minuutje meer aan besteden.
De Reiziger centraal. Prachtig. De reiziger staat stil op het perron; van het Centraal Station, dat dan weer wel! Of hij staat in de spits in een overvolle trein. De centraal gestelde reiziger ziet er uit als de koe die na de reis gemolken gaat worden, als de veewagen stopt.
De Leerling centraal, dat belooft dus niet veel goeds voor die leerling. Het arme kind. Stel dat we dat serieus centraal gaan stellen, dan moet het kind dus Passend Onderwijs gaan krijgen. Wat dat is wordt langzamerhand duidelijk. Het kind wordt een object van onderzoek, dat er op gericht is te kijken wat ie allemaal meer zou kunnen doen dan de klasgenoten; de murw getoetste leerling die onder de maat scoort, krijgt nog meer onderzoek.
De Centraal gestelde Leraar kan dit beamen. Hij/zij staat al jaren in het middelpunt van belangstelling. Daarbij is de centrale vraag hoe de Leraar kaltgestellt kan worden.
Zodra politici of dit soort raadgevende clubjes het hebben over het centraal stellen van iets kun je maar beter meteen wegwezen. Je gaat er echt niet vrolijk van worden in het centrum van belangstelling te worden gezet.
Mijn Siamese kat bevestigt dit, al miauwend. Ik hoef het woord ‘centraal’ maar luidop te zeggen of het beest vliegt de tuin in en kruipt weg onder de struiken. Als lid van de BVS (Bond van Vrije Siamezen) beseft ze dat, als ze centraal wordt gesteld, ergens verplicht op schoot moet zitten en geaaid worden, of erger.
Ooit werden katten ‘centraal gesteld’. Het ging daarbij vooral over overlast, door katten veroorzaakt. Gelukkig hebben de BVS, SdNK, de OvB en de PB* gezamenlijk opgetrokken om vooral niet centraal te worden gesteld, uit gezondheidsoverwegingen. Centraal gestelde katten worden namelijk massaal ongesteld.
Afkortingen
BVS (Bond van Vrije Siamezen)
SdNK (Stichting de Noorse Kater)
OvB (Organisatie van Burmezen)
SBP (Stichting Bescherming Perzen)
Het onderzoek van de Onderwijsraad is te vinden op:
https://www.onderwijsraad.nl/publicaties/2017/de-leerling-centraal/item7566
En dit zijn de samenstellers/adviseurs van het rapport:
Gert Biesta, Ferry Haan, René Kneyber, Sietske Waslander, Richard Toes, Pieter Huisman